موسیقی پاپ سبکی از موسیقی عامهپسند است و معمولاً در مقابل موسیقی کلاسیک و فولک (محلی) قرار میگیرد و از آن ها متمایز است. با این حال هنرمندان این سبک در سبکهای راک، هیپهاپ، دنس، ریتم و بلوز (R&B) و کانتری هم میتوانند فعالیت داشته باشند و این باعث میشود که تبدیل به سبکی انعطافپذیر شود. عبارت «موسیقی پاپ» همچنین میتواند به یک زیرسبک خاص (درون پاپ) اشاره داشته باشد مانند سافت راک و پاپ/راک.
پاپ معمولاً به عنوان موسیقیای تعریف میشود که به شکل تجاری تهیه میشود یا هدف تولید آن سود مالی است. بنا به تعریف سایمون فریت، منتقد موسیقی و جامعهشناس متخصص موسیقی مردم پسند، موسیقی پاپ بیشتر به عنوان یک صنعت شناخته میشود نه هنر. البته این موسیقی را میتوان در حیطه بازار، ایدئولوژی، تولید و زیباییشناسی هم معنا کرد. درواقع، پاپ طوری طراحی شده که «برای همه جالب باشد» و «از هیچ جای خاصی نیامده» و قرار هم نیست «سلیقه خاصی را اعمال کند».
پیشینه موسیقی پاپ :
دههٔ ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰:
این نوع موسیقی از سبکهای بلوز (شیکاگو)، و کانتری (تنسی) تأثیر گرفت.
دههٔ ۱۹۵۰:
خوانندگان پاپ آن دوره کسانی چون بینگ کراسبی، فرانک سیناترا، دین مارتین، بابی دارین و پگی لی بودند، اما خوانندگانی چون بیل هالی، فتس دامینو و الویس پریسلی به دلیل اینکه از نسل جوان تری بودند بیشتر معروف شدند.
دههٔ ۱۹۶۰:
این دهه با گروههایی چون جانی تلوتسان، بابی وی، برایان هایلند، تامی رو، جین پیتنی، فرانکی آوالن شروع شد. در نیمهٔ آن با هنرمندانی چون کارول کینگ، نیل دایموند و برت باکاراک، آرتا فرانکلین، ایسلی برادرز، ری چارلز، استیو واندر، سوپرمز، ماروین گی، باب دیلن و سایمون و گارفانکل متحول شد. میتوان گفت که گروه بیتلز انقلابی در انگلستان ایجاد کردند. اگرچه آنها پاپ نبودند.
دههٔ ۱۹۷۰:
در این دوره موسیقی دیسکوی بیجیز، پیانوی بیلی جوئل و التون جان، کانتری ایگلز، هنرمندان راک/پاپ مانند راد استوارت، استیلی دان و فلیتوود مک گل کرد. ایبیبیای گروه سوئدی بودند که با مسابقه ترانه یوروویژن به شهرت رسیدند و انقلابی در موسیقی پاپ کردند.
دههٔ ۱۹۸۰:
برجستهترین خوانندهٔ این دوره، مایکل جکسون بود که با انتشار آلبومهای «تریلر» (پرفروش ترین آلبوم موسیقی جهان تا به امروز) و «بـد» (یکی از پرفروشترین آلبومهای تاریخ) تغییرات بنیادی و ساختار شکنی را در سبکهای موسیقی و به خصوص سبک پاپ، ایجاد کرد. مایکل جکسون را «سلطان پاپ» و مدونا را «ملکهٔ پاپ» مینامند. سایر هنرمندان این دوره عبارتاند از مدرن تاکینگ (که با تک آهنگ «You are my heart you are my soul» توانست چندین هفته در صدر جدولها باشد)، مایکل بولتون، پرینس، جانت جکسون، دوران دوران، گروه پلیس، سیندی لاپر، ویتنی هوستون، فیل کالینز، کایلی مینوگ و کالچر کلاب.
دههٔ ۱۹۹۰ و قرن ۲۱:
دههٔ ۱۹۹۰ و قرن ۲۱ با مد شدن گروههای پسر و گروههای دختر چهره دیگری گرفت. در انگلستان گروههای تیک دت، بلو، اسپایس گرلز وارد شدند. گروههای ایرلندی این دوره بویزون و وستلایف بودند. آمریکا هم بکاستریت بویز و هنسون و 'ان سینک را داشت، و افرادی مانند ویلا فورد، مندی مور، بریتنی اسپیرز و کریستینا اگیولرا هم به عنوان «پرنسس پاپ» شناخته میشوند. در سال ۱۹۹۹ سبک لاتین پاپ را ریکی مارتین عرضه کرد و توسط افرادی مانند جنیفر لوپز، شکیرا، انریکه ایگلسیاس و مارک آنتونی دنبال شد.
در سال ۲۰۰۲ عضو قدیمی ' ان سینک یعنی جاستین تیمبرلیک در آغاز با یک آلبوم انفرادی به یک موفقیت تجاری دست یافت و به عنوان «پرنس پاپ» شناخته شد. تین پاپ در کانال دیزنی توسط ستارگانی چون هیلاری داف به وجود آمد، گروههای بریتانیایی پاپ راک چون باستد و مکفلای، و خواننده-آهنگساز «پاپ-فانک» کانادایی اوریل لوین در دههٔ ۲۰۰۰ به شهرت رسیدند. خوانندگانی که سبکهای دیگر پاپ را دربرمی گیرند عبارتاند از ویتنی هوستون و ماریا کری در R&B، گارث بروکز و شانیا توین در کانتری، و در دنس پاپ کایل منگ و مدونا که یکی از پر فروشترین خوانندگان تمام دوران بود. مطرحان موسیقی پاپ که در بین بینندگان جذابیت یافتند افرادی مانند سلن دیون و نورا جونز بودند. همچنین مدرن تاکینگ با ۱۱ سال غیبت در عرصه موسیقی از سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۸ دوباره در سال ۹۸ آغاز به کار کرد. آلبوم آنها تحت عنوان Back for good در هفته اول ۷۰۰۰۰۰ نسخه فروخت و یک بار دیگر مانند سال ۱۹۸۴ در بازار فروش موسیقی همهمه کرد.
موسیقی پاپ ایرانی :
موسیقی پاپ فارسی به آهنگهای پاپی که دارای ترانه فارسی میباشد اطلاق میشود. خاستگاه موسیقی پاپ فارسی ایران میباشد ولی به سرعت در دیگر کشورهای فارسی زبان دیگر مانند تاجیکستان و افغانستان و همچنین پس از انقلاب اسلامی ایران در ایالات متحده آمریکا گسترش یافت. موسیقی پاپ فارسی در سده نوزدهم و در دوره قاجاریه متولد شد و بعدها با اختراع رادیو این سبک به سرعت در ایران رواج پیدا کرد.
دوران زرین موسیقی پاپ فارسی:
در ایران و پیش از درخشش ویگن در اوایل دهه ۵۰ میلادی، بازار موسیقی ایران در انحصار خوانندگان موسیقی سنتی بود. سپس ویگن که ملقب به سلطان جاز میباشد با ارائه آثاری بدیع که متاثر از موسیقی غربی بود انقلابی در عرصه موسیقی به پا کرد.
توسعه موسیقی پاپ فارسی به دهه ۷۰ میلادی باز میگردد در این مقطع استفاده از سازها و شکل بومی موسیقی ایران به همراه گیتار برقی ٬ درامز و دیگر مشخصههای موسیقی پاپ، سبک نوینی را در موسیقی فارسی رقم میزند مهمترین خواننده این دوران گوگوش و ليلا فروهر بود. ترانه سرایان نسل جدید ایران نظیر شهیار قنبری ٬ ایرج جنتی عطایی و اردلان سرفراز در این دوره ظهور نمودند. دوران طلایی موسیقی ایران مدت زمان زیادی دوام نیافت و با انقلاب ایران و تحریم موسیقی بسیاری از هنرمندان عرصه موسیقی نا خواسته تبعید شدند و علی رغم این که در غربت و به ویژه در لس آنجلس به کار خود ادامه دادند ولی هرگز موفق به تکرار آثار فاخر دهه ۷۰ میلادی نشدند.
مطرح ترین خوانندگان پاپ در دوران زرین موسیقی پاپ :
ویگن، ليلا فروهر، گوگوش، ابی، بلک کتز (گربه های سیاه)، کوروش یغمایی (راک ایرانی)، داریوش اقبالی، فرهاد مهراد (راک ایرانی)، فریدون فروغی (راک ایرانی)، مهستی، نعمت الله آغاسی، هایده ،حمیرا، حبیب، ستار، عارف، سیاوش قمیشی، حسن شماعی زاده، مازیار
موسیقی پاپ فارسی بعد از انقلاب :
در دهه نود میلادی و به منظور رقابت با خوانندگان خارج از کشور (به اصطلاح لس آنجلسی) سران نظام جمهوری اسلامی تصمیم به تولید آثار پاپ همسو با موازین و قوانین خود گرفتند.بدین منظور علی معلم و فریدون شهبازیان شورایی را در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای نظارت بر احیای موسیقی پاپ تاسیس نمودند.. شادمهر عقیلی٬ محمد اصفهانی و خشایار اعتمادی نخستین کسانی بودند که رسما اجازه فعالیت پیدا کردند. برخی از آثار این افراد در تلوزیون نیز پخش شد که این کار سهم به سزائی در معرفی و موفقیت آنان داشت. این آثار با استقبال گرم مردم روبرو شد ولی از نظر منتقدین این آثار هم از لحاظ کلام وهم از لحاظ آهنگ آثاری بی محتوا وسطحی بودند. در اثر این انتفادات فریدون شهبازیان استعفا کرد و رسما به صف منتفدین موسیقی پاپ پیوست.
در سالهای اخیر ودر اثر گسترش فن آوریهای نوین و همچنین دسترسی عامه مردم به اینترنت گروههای زیر زمینی موسیقی پاپ نیز شروع به فعالیت نمودند آثار ارائه شده توسط این افراد آثاری عامه پسند و بی محتوا میباشند که موسیقی پاپ ایران را با چالشی جدی مواجه کردهاند. برخی از این افراد نظیر محسن چاوشی پس از انتشار چند آلبوم زیر زمینی مجوز فعالیت رسمی نیز بدست آوردند.
خوانندگان مطرح بعد از انقلاب :
شادمهر عقیلی، محمد اصفهانی، خشایار اعتمادی، فریدون اسرایی، رضا صادقی، حسین زمان ،علی رضا عصار، احسان خواجه امیری، محسن یگانه، بنیامین بهادری، محسن چاوشی، گروه آریان
موسیقی پاپ فارسی در کشورهای فارسی زبان دیگر نظیر تاجیکستان و افغانستان هم از رونق خاصی بر خوردار است از مهمترین خوانندگان این کشورها میشود به فرهاد دریا٬ احمد ظاهر و منیژه دولت اشاره نمود.